Contoh Perkataan:
amu = tidak
diti / iti = ini
nopo = ialah/adalah
boros = cakap
mimboros = bercakap
oku = saya/aku
koilo = tahu
miagal = sama
suai = lain
osonong = baik
kopio = amat/sangat
osonong kopio = baik sekali/ sangat baik
haro = ada
maganu = memberi
manganu = mengambil
kesiwatan = peluang
tulun = orang
barajal = belajar
Gumamas = membuang rumput
baang = sungai besar
Lumuyud = banjir
Mindahu = pergi ke ladang
Mihad = menangis
sada-ikan
ponsu-mandi
waig-air
sikul-sekolah
kumut-selimut
Rumah - walai/lamin
Kelapa - Piasau
Ayam - Manuk
Jalan-jalan - Mimpanau
Tasu = Anjing
Tungau = Kucing
Tombolog = Burung
Wogok = Babi
Tulanut = Ular
Gobuk = Orang Utan
Kara = Monyet
Pungit = Kelawar
Puok = Burung Hantu
Bosing = Tupai
Sada = Ikan
Tulu = Kepala
Kabang = Mulut
Todung = Hidung
Liow = Leher
Mato = Mata
Turos = Muka
Tolingo = Telinga
Longon = Tangan
Gakod = Kaki
Tunturu = Jari
Po'oh = Paha
Busul = Punggung/pantat
Likud = Belakang
Tikagang = Tulang Rusuk
Totud = Lutut
Sondulu = Kuku
Tobuk = Rambut
Tutok = Otak
Pingas = Pipi
Tian = Perut
Tuhat = Urat
Raha = Darah
Dila = Lidah
Nipon = Gigi
Contoh Ayat:
Muhang oku dika= Saya Suka Kamu!
isai ngaran nu?= Siapa nama kamu?
Kisawo kono? =Adakah kamu sdh berkahwin?
Kano moi poginum= mari pg aramai ti!!
louson oku = saya lapar
ah oku louson = saya tidak lapar
tuuhan oku = saya haus
ah oku tuuhan = saya tidak haus
no yahan oku no = saya kenyang sudah
ah oku po noyahan = saya belum kenyan
Osonong kopio tadau baino = bagus betul cuaca hari ini
Aik otopot be? = betulkah?
Selamat Pagi: osonong kosuabon
Oh, selamat pagi, selamat pagi juga kepada kamu: oh, osonong kosuabon, kopisanangan nogi kumaa d-ya
Selamat malam: osonong totuong
Oh, selamat mlm, selamat malam juga kepada anda: oh, kopisanangan totuong nogi kumaa id d-ya.
Selamat petang: osonong sodopon
ya, selamat petang juga kepada anda: ba, osonong sodopon nogi kumaa d-ya
selamat tengahari: osonong dangadau
ya, selamat tengah hari juga kepada saudara: om, osonong dangadau nogi kumaa dia topinai
nota:
- osonong-selamat/baik/bagus- disesuaikan mengikut penggunaan
- kosuabon- pagi
- totuong-malam
- sodopon-petang
- dangadau-tengahari
- topinai- saudara/sahabat
PERBUALAN SEHARIAN
siapakah nama anda?: isai ngaran nu?
nama saya ialah .....your name.........: ngaran ku nopo nga i ....your name.........
nota:
- sebutan i adalah iee tapi ditulis sebagai i dalam kamus kadazandusun
- ngaran: nama
- isai: siapa
mari kita(jemput) makan?= kaino makan.
ok, good idea= ba, osonong kopio no (digunakan apabila anda menerima)
tidak paya la susah2 saya suda makan=oh, kada no. nakaakan okuno ti. (jika anda menolak)
nota:
- kaino=mari
- kada=tidak paya / jangan= ikut penggunaan
- jangan buat= kada wonsoyo(won-so-yo)= penggunaan "kada" yang lain adalah ayat perintah.
mari(jemput) minum: kaino minum
ok, boleh jg.: ba, obuli nogi
anda hendak pergi ke mana?: hombo oh ongoyon nu?
saya mau pergi ke.....tpt..... : Mongoi oku hilo.....tpt.....
nota:
- hombo: pergi mana
- ongoyon: hendak
adakah anda pergi ke.....(tempat,rumah,majlis or......): mongoi ko hilo ....................
ya, saya pergi. : oh, mongoi oku.
tidak, saya tidak pergi: amu, ah oku mongoi.
nota;
- amu: tidak
- hilo: pergi ke
si john: i john bo ti
Senang kan? Happy learning! <3
Penting ni Jom sama-sama kita belajar bahasa dusun
ReplyDelete